‘West-Vlaanderen Werkt’ ziet aantal monumenten in West-Vlaanderen fors toenemen
06 September 2017 - Diksmuide - Bron: Provincie West-Vlaanderen
Het aantal beschermde monumenten in West-Vlaanderen steeg tussen 2000 en 2017 met 162 %. Dat blijkt uit het nieuwe themanummer van ‘West-Vlaanderen Werkt’, een uitgave van de Provincie West-Vlaanderen, waarin het economische verhaal van het onroerend erfgoed in West-Vlaanderen centraal staat.

‘Welke kapitaalstromen circuleren er in deze bijzondere sector’, ‘wat is de rol van de overheid’, en ‘welke private actoren spelen een belangrijke rol in de restauratie van het West-Vlaams monumentenpatrimonium’, zijn enkele van de vragen waarop de nieuwe ‘West-Vlaanderen Werkt’ een antwoord geeft.

Onroerend erfgoed in Vlaanderen blijft groeien

Het onroerend erfgoed in Vlaanderen kent sinds de eeuwwisseling een gestage toename. Voor de periode 2000 - juni 2017 betekent dit een groei van 65 %: van 6.796 panden in 2000 naar ruim 11.000 in 2017.

Opmerkelijk in deze toename is de positie van de provincie West-Vlaanderen. Eind 2000 waren er in de provincie 1.031 beschermde gebouwen, 16 jaar later is dit aantal gestegen tot 2.708, een recordgroei van 162 %. Onze provincie heeft hiermee de tweede grootste ‘schatkamer’ van geklasseerde monumenten. Oost-Vlaanderen heeft alsnog het grootste patrimonium onroerend erfgoed met 2.846 geklasseerde monumenten in haar bezit.

De stevige groei van het aantal monumenten in (West-)Vlaanderen sinds de eeuwwisseling, is volgens ‘West-Vlaanderen Werkt’ te verklaren door een samenspel van factoren: de opgedreven inventarisatie van het onroerend erfgoed, de inhaalbeweging voor sommige ontbrekende beschermingen en het beleid van enkele opeenvolgende ministers. Maar ook de toenemende bewustwording rond dit thema bij lokale besturen, verenigingen en particulieren, onder meer door de jaarlijkse Open Monumentendag, zorgt voor een groei van het aantal monumenten.

Brugge monumentenhoofdstad

Het historische Brugge is met voorsprong de grootste monumentenstad in de provincie West-Vlaanderen. Het aantal beschermde monumenten verdubbelde bijna: van 301 in 2000 naar 597 in 2017. Op de tweede plaats staat Kortrijk, dat in dezelfde tijdspanne het aantal beschermde panden bijna zag verviervoudigen van 69 in 2000 naar 249 in 2017.

De groei van het aantal monumenten in steden zoals Diksmuide (+ 441 %) en Heuvelland (+ 2366 %) is vooral te wijten aan de toename van bescherming van monumenten uit de Eerste Wereldoorlog.

Geen erfgoed zonder erfgoedpremies

Voor heel Vlaanderen klom het bedrag van de erfgoedpremies tussen 2009 en 2016 met 36 %, van ruim 52 miljoen naar 70,9 miljoen. In de periode 2009 - 2016 investeerde de Vlaamse overheid samengeteld 474 miljoen euro in de restauratie van onroerend erfgoed. Het leeuwendeel daarvan ging naar de provincie Antwerpen (133 miljoen), gevolgd door Limburg (bijna 94 miljoen). West-Vlaanderen komt op de derde plaats met 89,7 miljoen euro toegekende erfgoedpremies. Een groot deel (37,2 miljoen) daarvan gaat naar West-Vlaamse monumenten in handen van openbare besturen, zoals het provinciebestuur, de gemeenten en OCMW’s.

Private actoren en maatwerkbedrijven, gebundeld in een cluster van gespecialiseerde restauratieaannemers, ondersteunen de openbare besturen in de restauratie van de monumenten die zij beheren. De 10 grootste West-Vlaamse bedrijven binnen deze nichesector (zoals Monument Vandekerckhove, Artes Woudenberg en Calleeuw-Blieck) realiseren jaarlijks ruim 100 miljoen euro omzet met samen 532 medewerkers. Het aantal bedrijven, hun schaalgrootte en hun actieradius maken deze cluster dan ook uniek voor ons land.

Praktisch – Themanummer monumentenzorg ‘West-Vlaanderen Werkt’

gratis verkrijgbaar: