In Ieper worden tienduizenden militaire slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog met naam en toenaam herdacht, maar van de burgerslachtoffers is weinig of geen spoor terug te vinden. Met een relevante plek in de publieke ruimte wil de stad ook deze Ieperse slachtoffers blijvend herinneren. Stad Ieper zoekt via een wedstrijd een kunstenaar of ontwerper om hieraan invulling te geven.

Niet met een klassiek oorlogsmonument, eerder op een subtiele manier wil Stad Ieper de herinnering aan deze slachtoffers integreren in het herdenkingslandschap. Via de Namenlijst van het In Flanders Fields Museum zijn vandaag meer dan 700 burgerdoden van of in Ieper geïdentificeerd. Hoe kan je de namen van deze burgerslachtoffers op een orginele én duurzame manier in herinnering brengen? Visueel en toch subtiel?

Stad Ieper schrijft een wedstrijd uit voor kunstenaars en ontwerpers om met een creatief concept dit vergeten verhaal opnieuw in herinnering te brengen.

Voorwaarden herdenkingsconcept

Het concept moet gemakkelijk reproduceerbaar zijn voor elk slachtoffer en in diverse contexten (stedelijk, landelijk; solitair, in groep) toegepast kunnen worden. Reproductiekost en plaatsing worden gesponsord via crowdfunding: individuen, familie, organisaties of verenigingen kunnen meter of peter van een slachtoffer worden. De herinneringslaag zal langzaam groeien, op het ritme van het aantal peter- en meterschappen.

Wedstrijdverloop

De volledige wedstrijdvoorwaarden en verhalen over burgerslachtoffers zijn te vinden op www.ieper.be/wedstrijdherdenking.

• Kunstenaars, vormgevers, ontwerpers … iedereen mag zijn kans wagen.
• Deelnemers hebben tot 14 oktober 2020 om hun voorstel, prototype en ontwikkelingsgids in te dienen.
• De opdracht zal toegewezen worden na beoordeling van de inzendingen door een deskundige jury, samengesteld uit leden van de Commissie Kunst in de Openbare Ruimte van de Stad Ieper en het In Flanders Fields Museum.
• Aan de vooravond van 11 november 2020 zal het winnende concept bekend gemaakt worden.
• De winnaar of winnares wordt gehonoreerd met een bedrag van 8.000 euro.
• Eenmaal het winnende herdenkingsconcept gekend is, kan de uitwerkingsfase beginnen.

Honderden burgerslachtoffers tussen 11-1914 en 05-1915

In november 1914 was de Eerste Slag bij Ieper volop aan de gang. Terwijl de stad wemelde van Britse en Franse troepen, hielden burgers – Ieperlingen en vluchtelingen – zich in kelders schuil voor de Duitse beschietingen. Zo had het gezin Ameloot – Emile (38), zijn vrouw Alexia Vandenberghe (38), hun zeven kinderen en Alexia’s moeder Philomène Phillipaert (74) – hun toevlucht gezocht in  het huis van Charles Baus, in de Rijselstraat (nrs. 82-84), waar Emile huisknecht was. Op 12 november 1914 landde een granaat op het huis. Emile en Alexia, twee van hun kinderen (Maria (12) en Andreas (1) en Philomène, kwamen daarbij om het leven. ‘Verschillende lichamen, vreselijk verminkt’, noteerde pastoor Camille Delaere in zijn dagboek nadat hij polshoogte was gaan nemen. De Duitse beschietingen op de stad maakten honderden burgerslachtoffers tussen november 1914 en begin mei 1915, het moment dat de allerlaatste Ieperlingen noodgedwongen uit hun stad werden geëvacueerd.