Nieuwe collectiestukken van In Flanders Fields Museum geven oorlogsleed een gezicht
05 July 2023 - Ieper - Bron: Stad Ieper
In Flanders Fields Museum, het landelijk erkend museum over de Eerste Wereldoorlog, voegt bijzondere artefacten toe aan de museumcollectie. Het gaat om een gipsafdruk van een verminkt gelaat van een oorlogsslachtoffer en de bijhorende prothese. Deze twee objecten geven het oorlogsleed letterlijk een gezicht. Ook een pilotenlogboek met gedetailleerde luchtfoto’s wordt opgenomen in de collectie. De drie stukken zijn afkomstig van privéverzamelaar Vincent Remiens. 
 
Pioniers van esthetische chirurgie
 
Foto van de prothese (links) en de gipsafdruk (rechts)


 
De gipsafdruk en de bijhorende prothese komen uit het atelier van plastisch chirurg Suzanne Noël en beeldend kunstenaar Anna Coleman Lade. Het atelier werd in 1917 opgericht om de zwaar verminkte gezichten van oorlogsslachtoffers esthetisch te corrigeren. In de Eerste Wereldoorlog werden nieuwe wapens en technologieën geïntroduceerd met verwoestende gevolgen. De aard van de verwondingen en het groot aantal slachtoffers vereisten innovaties in de zorg.  Slachtoffers met gezichtsverwondingen, zogenaamde 'gueules cassées', werden na de oorlog vaak gediscrimineerd. Een prothese gaf het slachtoffer opnieuw een gelaat. Vandaag worden Suzanne Noël en Anna Coleman Lade beschouwd als pioniers van de esthetische chirurgie. 
 
In de hoofdexpo van het In Flanders Fields Museum wordt het verhaal van de ‘gueules cassées’ reeds in beeld gebracht door een artistieke presentatie met beelden uit de collectie van het Hunterian Museum in Londen.
 
Els Veraverbeke, conservator In Flanders Fields Museum: "Oorlogserfgoed is zeer divers, van militaire artefacten tot persoonlijke dagboeken. Heel wat collectiestukken, zeker ook deze gezichtsafdruk en de bijhorende prothese, roepen een emotionele reactie op bij bezoekers. Ruim een eeuw na de Eerste Wereldoorlog zijn deze objecten een belangrijk materiële getuigenis. Het is de taak van In Flanders Fields Museum dit erfgoed te bewaren en te tonen."
 
Pilotenlogboek is een schatkamer vol informatie over de frontstreek
 
Foto van het pilotenlogboek 


 
Dankzij dezelfde collectioneur kan het In Flanders Fields Museum ook een uniek Belgisch pilotenlogboek verwerven. Het gaat om een verzameling luchtfoto’s van de frontzone in de Westhoek tijdens de Derde Slag bij Ieper. Het boek bevat 97 luchtfoto's, elk vergezeld van informatie over de locatie en de hoogte waarop de foto's zijn genomen. Bovendien worden ook de namen van de Belgische piloten vermeld. De foto's tonen onder meer honderden kraters, bunkers en de onderwaterzetting van de Ijzervlakte. Op één van de foto's is een lanceerplatform voor obussen te zien. Voor het In Flanders Fields Museum is dit pilotenlogboek een bijzonder collectiestuk. Het is een belangrijke bron voor historisch onderzoek. Het museum streeft ernaar deze beelden ook te delen met het publiek.

Samenwerken met privéverzamelaars
 
In Flanders Fields Museum verzamelt objecten, getuigenissen en herinneringen van de Eerste Wereldoorlog en de nasleep ervan. Een deel ontvangt het museum door schenkingen. Ook wordt er vaak samengewerkt met verzamelaars.  
 
Dimitry Soenen, Voorzitter AGB Musea Ieper: "Dankzij verzamelaars zijn er veel getuigenissen aan de Eerste Wereldoorlog bewaard. Als museum werken we vaak samen met verzamelaars. Niet alleen om nieuwe collectiestukken te verwerven, maar ook om hun kennis en kunde. Op die manier verrijken we de collectie niet alleen met relevante stukken, maar versterken we de kennis, verhalen en betekenissen van de rijke collectie."
 
v.l.n.r. Conservator Els Veraverbeke, Directeur Stephen Lodewyck & privéverzamelaar Vincent Remiens.