Mijn autoreis naar de Eerste Wereldoorlog
Tom Boudewijns
Mijn autoreis naar de Eerste Wereldoorlog
Met GPS roadbooks 2008
Nu ook met GPS roadbooks voor TomTom.

INHOUD

1. Aachen – Sint-Truiden (159 km)
Op 4 augustus 1914 kwamen de Duitsers de Belgische grens bij Gemmenich over. Via Visé, waar gepoogd werd om de bruggen op te blazen, ging de opmars verder. Van 5 tot 16 augustus 1914 werden de forten van de vesting Luik belegerd. Hier kreeg de inzet van de Duitse ‘Dicke Berthas’ zijn primeur.

U begint in het heuvelende gebied van de Geul, waar de rust nog volop aanwezig is. De Voerstreek ligt voor u open en brengt u naar de Maas bij Visé, waarna u dieper in de Vesdrevallei en de Herve duikt. Natuurlijk gaat u dwars door Luik en zoekt u de stille dorpen in het vruchtbare Haspengouw op. U neemt nog even de streek van Ambiorix en de holle wegen door Gelmen mee en vindt uw slaapplaats in Sint-Truiden.

2. Sint-Truiden - Brussel (166 km)
Achter Sint-Truiden bij het plaatsje Halen is de ‘Slag der Zilveren Helmen’ uitgevochten. Ook op de vlakte tussen Houtem en Linter is hevig gevochten, waarbij honderden slachtoffers vielen. Bij het drama van Aarschot, werden ruim 100 mensen geëxecuteerd en de Stad Leuven ging vanaf 25 augustus 1914 gedurende vijf dagen gebukt onder brandstichting en plundering door het Duitse Leger.Sint-Truiden heeft niet alleen een gezellig stadscentrum, maar is ook het centrum van de kersenteelt. U toert door het Hageland met de sporen van steengroeven, abdijen en wijnbouw. U bezoekt de Getevallei en de oude Romeinse nederzetting Tienen, waarna de volgende vallei, de vallei van de Demer al op u wacht. Het Oranjestadje Diest mag daar natuurlijk niet overgeslagen worden, vervolgens bezoekt u Leuven en Brussel.

3. Brussel - Gent (181 km)
Brussel had geen verdediging, de Duitsers konden er zo binnenwandelen. Anders was het in Antwerpen, waar een fortengordel lag en hevig slag werd gevoerd. Ook daar werden de ‘Dicke Berthas’ ingezet. De schrik van de grensbewoners was het ‘Elektrisch hek’, stroomdraden die vanaf Vaals tot Cadzand langs de Nederlandse grens waren gespannen.

Een extra dagje Brussel is aan te raden, het is een stad die bol staat van het bruisende leven en historische gebouwen. Deze vindt u ook in het gezellige Mechelen, Lier en Antwerpen. U kruipt door de Waaslandtunnel en komt in een andere wereld. Onbekende dorpen zoals Bazel, Rupelmonde en het gezellige Temse gaat u bekijken, waarna u een duik in het Donkmeer kunt gaan maken. Iets verder wacht Gent op u.

4. Gent - Ieper (172 km)
Op 12 oktober 1914 rukten de Duitsers Gent binnen, de geallieerden hadden zich achter de rivier de IJzer teruggetrokken. Op 19 en 20 oktober begon de ‘Slag om de IJzer’ en de ‘Eerste slag bij Ieper’. Ook werden de sluizen van Nieuwpoort opengezet, waardoor de Duitse opmars gestopt werd. Het begin van vier lange jaren van mensonwaardige loopgravengevechten met de grootst mogelijke gruwelen.

U begint vrolijk in de Leiestreek met een mooie rivier, natuur en kastelen. Ook de Hallentoren in Tielt en het strand van Nieuwpoort is een uitdaging. Maar de realiteit krijgt u toch spoedig onder ogen. Dit wordt de tocht van de loopgravenoorlog, waarbij u bijna alle plaatsen der verschrikking bezoekt. Toch zijn er nog lichtpuntjes zoals het mooie Veurne en de geheel heropgebouwde, bruisende stad Ieper.

5. Ieper - Arras (165 km)
De Britten en de Fransen namen de verdediging van Ieper op zich, terwijl buiten de stad de Ieperboog lag, een boogvormige frontlijn. Het onvermijdelijke gevolg waren ‘De vier slagen van Ieper’ De tweede slag staat bekend als de meest verschrikkelijke; het ‘gas-drama’ van Steenstrate en Langemark. Bij Fleurbax sneuvelden op 19 juli 1916 meer dan 5.000 man. Een jaar later, in de lente van 1917 werden er in Arras meer dan 190.000 soldaten gedood, gewond of gevangen genomen.

De Last Post aan de Menenstraat en een bezoek aan ‘In Flanders Field Museum’ in Ieper moet u beslist meemaken. Daarna gaat u lekker toeren door het heuvelende landschap van Zuid-België. Natuurlijk ligt het in deze streek vol met oorlogsherinneringen, maar probeer er doorheen te kijken en geniet ook van de uitzichten en de fijne toerwegjes. Een aparte tocht die u alleen daar kunt beleven.

6. Arras - Roye (133 km)
De ‘Slag om de Marne’ werd van 5 tot 10 september 1914 uitgevochten. Op 9 april 1917 werd het bij Vimy nog eens eventjes overgedaan en vielen er 190.000 slachtoffers. Het record is echter gebroken tijdens de ‘Slag aan de Somme’, in één uur tijd werden er 30.000 Britse militairen gedood of gewond.

De prachtige met geschiedenis overladen pleinen en de 155 barokgevels van Arras zullen u bevallen. Dat zelfde geldt voor de eerste uitzichten en de glooiende streek met bossen die vol kleine dorpen liggen. Natuurlijk bezoekt u de Somme en het monument in Beaumont-Hamel. Hoog steekt het monument van Thiepval boven het landschap uit, zo ook de Kathedraal Notre-Dame in Amiens. Roye ligt rustig op u te wachten.

7. Roye - Reims (184 km)
Chemin des Dames, ‘weg van vreugde, weg van verdriet’. De Fransen vielen op 16 april 1917 tijdens ‘Het Nivelle Offensief’ bij Chemin des Dames de Duitsers aan, waarbij de eerste tanks werden ingezet. In plaats van 100.000 krijgsgevangenen die de Fransen in twee dagen wilden maken, vielen er aan eigen zijde 120.000 doden en gewonden. De gevechten gingen door tot 10 oktober 1918.

Bossen bepalen het beeld in de Oise, vroeger al een geliefde streek voor koningen en keizers, u ontmoet er schitterende kastelen. Compiègne, bekend van de treinwagon van Hitler, ligt binnen handbereik. Het komende Aisne dal ligt er uitnodigend bij en laat u genieten van al haar schoonheid. Het museum ‘Caverne Du Dragon’ met ondergrondse rondleidingen vertelt u alles over het ‘Nivelle Offensief’. Stop op het ‘Plateau de Californie’ en geniet van het enorme uitzicht. Langs de eerste tanks bereikt u Reims.

8. Reims - Verdun (190 km)
In september 1915 zette de Frans opperbevelhebber Joffre ‘De slag in de Champagne’ in. De natuur veranderde in een maanlandschap, Frankrijk betreurde 30.000 doden en de Britten 16.000. In de Argonne werden door de Duitsers voor het eerst vlammenwerpers ingezet en werden er tunnels gegraven. Er woedde een mijnenoorlog in Vauquoi; Côte 304, 265. 295 en Le Mort Homme bestonden alleen nog maar uit granaattrechters. Hier waren de gruwelijkste gevechten rond Verdun.

Neem een lekker glaasje champagne in Reims en bezoek de kunst-,geschiedenis- en champagnestad. Langs Fort de la Pompelle gaat u op zoek naar verdwenen dorpen en dat zijn er vandaag veel. Prachtige vergezichten over glooiende landschappen brengen u door een stil en kaal landschap naar een groene Argonne. U ziet veel monumenten, loopgraven, abri’s en blockhäuser. Het is goed toeven in de bossen en op de heuvels achter de diep onder u stromende Meuse.

9. Verdun - Heudicourt-sous-les-Côtes (108 km)
Veel valt er over Verdun te vertellen, boeken worden er volgeschreven. Beschietingen met zware kanonnen, granaatregens, vlammenwerpers, bajonetgevechten, gasaanvallen en nog veel meer ellende, u kunt het overal opzoeken. Hier en aan de IJzer hebben de zwaarste gevechten van de Eerste Wereldoorlog plaatsgevonden. Veel is er verwoest en kon later nooit meer opgebouwd worden. Hier moet u oppassen in de bossen en op de voormalige slagvelden i.v.m. het nog aanwezige oorlogstuig.

Het eerste deel van de tocht is het bezoeken van alle herinneringen aan de WO 1 in deze streek. Na Damloup gaat het veranderen, er opent zich een nieuwe wereld vol lekkere smalle toerwegjes die door de Woëvre slingeren. Vanuit het mooie dal kijkt u hoog op tegen de 346 meter hoge heuvelrug bij Les Éparges, die u iets verder gaat beklimmen om vervolgens weer diep het volgende dal in te zakken. Typische Franse dorpen bezoekt u en toert u langs het Lac de Madine naar het eindpunt.

10. Heudicourt-sous-les-Côtes - Nancy (135 km)
In 1871 bepaalde een verdrag dat de Elzas en een deel van Lotharingen bij Duitsland zou gaan behoren, tot ongenoegen van de Fransen. Op 7 augustus zagen ze hun kans schoon en vielen bij Altkirch Duitsland aan, de ‘Slag om Lotharingen’. Maar ze moesten hun leven duur verkopen. De ‘Saillant van Saint-Mihiel’ en een loopgravenoorlog ontstond. Ook werden er zeppelins, vliegtuigen en Britse en Amerikaanse troepen ingezet. Een enorme dodenlijst en een Franse terreinwinst van 300 vierkante kilometer was het resultaat.

U gaat lekker genieten van het mooie Lac de Madine en de verdere schoonheid van de Lorraine. Het golvende groene Lorraine is een aardige vakantieregio, bezaaid met natuurparken, bossen en meertjes. U bezoekt dichte moerasbossen in een streek die pas in de 11e eeuw ontgonnen is. De Jurakalkstenen van de ‘Côtes de Moselle’ gaat u bekijken evenals de schitterende afdaling van vijftien kilometer door ‘La Peit Suisse Lorraine’. U steekt de Moezel over en komt tot Nancy in een stille wereld terecht.

11. Nancy - Saint-Die (173 km)
In deze streek wilden de Fransen in augustus 1914, de aanval op Duitsland openen. De cols op de Haute-Alsace en op de Vogezen moesten veroverd worden. De Franse successen volgden hier elkaar snel op. Meer naar het oosten in de bergachtige streek van de Donon ging het minder goed en werden zware verliezen geleden. De oplossing was een snelle opmars door de Valée-de-la-Bruche, die zou de Duitsers in verwarring moeten brengen. Er ontstond een langdurig gevecht met veel slachtoffers.

Nancy is het kloppend hart van Lotharingen en heeft verschillende bloeiperioden gekend. Het heeft een indrukwekkend centrum met het mooie Stanislasplein als middelpunt. In de omliggende smalle straatjes vol gezellige restaurants binnen handbereik voelt u zich meteen thuis. Dat zelfde geldt voor deze tocht, die u over de heuvels naar de bergen brengt. U bezoekt enkele van de bekende aardewerkdorpen, beklimt de Col de la Chapelotte en de Le Donon. Door mooie dalen zakt u langs een Keltenkamp naar St-Dié.

12. Saint-Die - Thann (135 km)
Tot eind 1915 werd er strijd geleverd om de Tête des Faux, Lingekopf, Hartmannswillerkopf, Hirzstein, Schratzmänneke, Bärenkopf, Reichsackerkopf, Sattelkopf en Hilsenfirst. De Tête des Faux was net als de Lingekopf en de Hartmannswillerkopf voor de Duitsers en de Fransen van grote strategische waarde. Ze moesten derhalve ten koste van alles in hun bezit komen. De resultaten waren er ook naar, verwoeste bergen, massagraven en ontelbare slachtoffers.

De Vogezen is een gebied met een prachtige natuur en heuvels die in het oosten boven de 1000 meter uitkomen. Het hoogste punt is de Grand Ballon met 1424 meter. Uw tocht begint in het dal, waarna u spoedig de versnelling in zijn twee moet zetten, op weg naar de Col de Ste-Marie. Iets verder kunt u een zilvermijn bezoeken en vervolgt u over de Le Bonhomme naar de Tête des Faux en de Du Wettstein. Le Linge met het monument wacht op u, evenals Le Grand Ballon met de indrukwekkende Hartmannswillerkopf. In Thann besluit u deze 12 daagse ‘autoreis naar de Eerste Wereldoorlog’.

Inleiding

“Mijn motorreis naar de Eerste Wereldoorlog” is verschenen. U gaat in 12 tochten de Eerste Wereldoorlog op uw eigen manier beleven. U gaat genieten van historische plekken, waarvan u waarschijnlijk het bestaan nooit geweten heeft, van mooie nieuwe streken en onbekende gebieden. De tochten voeren u over kleine, verharde binnendoorwegjes door België en Frankrijk, maar natuurlijk ook over de wegen, die langs en door de velden van de Eerste Wereldoorlog liggen, waarbij in Frankrijk natuurlijk ook de cols opgenomen zijn.

Ik ben geen historicus, maar ik wil u wel zoveel mogelijk historische informatie geven over de routes die u gaat rijden. Voor gedetailleerde informatie kunt u het beste de historische boeken of de daarvoor geschikte internetsites raadplegen. Elke tocht begint met een historisch overzicht en kent als 2e deel een beschrijving van de hedendaagse bezienswaardigheden zoals u ze vanuit een toeristisch oogpunt kunt bekijken. Bovendien is van elke tocht na de beschrijving een gedetailleerd roadbook met aan het eind een overzicht van alle monumenten en bezienswaardigheden opgenomen. De nummering van deze bezienswaardigheden correspondeert met de foto’s op de ingevoegde cd-rom. Op de cd-rom staan verder gps files voor Garmin en TomTom per tocht gerangschikt.

De routebeschrijvingen vermelden bezienswaardigheden, musea, hotels, campings, informatie adressen, internetsites, enzovoort. Bovendien vindt u van elke tocht een zo gedetailleerd mogelijke routewijzer met vermelding van kilometerstanden.
Een kopie van het roadbook kunt u gemakkelijk opengeslagen in de auto hanteren. Vergroten en aan de medepassagier geven kan natuurlijk ook.
Ook is er de mogelijkheid om de tochten via GPS files te rijden.

Toelichting routewijzer

In kolom 1 staan de nummers van de foto’s, die corresponderen met de foto’s op de cd-rom.
In kolom 2 staan de tank- en pauzemogelijkheden, deze komen altijd voor de tellerstanden.
In kolom 3 staan de gereden mijlen volgens de dagteller.
In kolom 4 staan de gereden kilometers volgens de dagteller.
In kolom 5 staan de gedetailleerde aanwijzingen.

De vetgedrukte plaatsnamen zijn plaatsnaambordjes.
Tussen ” ” vermelde tekst heeft betrekking op plaatsnaamrichtingborden.
Tussen ( ) vermelde tekst is een straatnaam of een ander bord.
Onverharde, doodlopende en eigen wegen worden als niet aanwezig beschouwd, dus niet inrijden, tenzij anders vermeld.
Als er geen aanwijzing staat, vervolgt u steeds de weg, ook bij rotondes, VKL en VRW.

Afkortingen

VKL = Verkeerslicht
VRW = Voorrangsweg
BK = Bebouwde kom
RI = Richting
T = Tankstation
P = Gelegenheid tot eten / drinken
L. = Linksaf
R. = Rechtsaf

Waarschuwing

Alle routes zijn actueel, maar de infrastructuur verandert dagelijks. Indien u vanwege een wegafsluiting vastloopt, een stukje doorgaande weg wilt nemen of iets wilt gaan bezichtigen, dan kunt u in een andere plaats de tocht weer opnemen. Door de aanwezige plaats- en straatnamen, plus het regelmatig op nul zetten van de dagteller, hoeft dit voor niemand een probleem te zijn. Houdt u wel rekening met kleine afwijkingen in de tellerstanden, want geen enkele teller is gelijk. Wilt u een bezienswaardigheid bezoeken, neem dan vooraf even contact op met de informatiebureaus, dit in verband met de openingstijden.

Veel toergenot!

Tom Boudewijns

GPS Navigatiesysteem

Vanaf heden is het mogelijk om de routes ook via een GPS navigatiesysteem te rijden.
U kunt dan uw volledige aandacht op de weg en de bezienswaardigheden houden.
U hoeft niet bang te zijn om van de route af te wijken, het navigatiesysteem zal u immers weer terug op de route brengen.
De wondere wereld van 24 satellieten voert u door de mooiste plekjes, die ik voor u uitgezocht heb.

GPS (Globel Positioning System) is een positiebepalingssysteem, dat gebruik maakt van 24 satellieten, die in een vaste baan om de aarde draaien. Al deze satellieten zenden signalen uit, die door een GPS ontvanger worden ontvangen. Omdat de GPS ontvanger weet waar elke satelliet zich precies bevindt, kan hij nauwkeurig uitrekenen op welke positie u op dat moment bent. Op deze manier navigeert hij u van punt A naar punt B. Het systeem heeft aan drie satellietsignalen genoeg om u probleemloos door de routes te loodsen.

Ik heb voor u alle posities, waar u zich wilt bevinden op de plattegrond vastgelegd. Zodoende hoeft u alleen maar de software via uw computer in het draagbare navigatiesysteem te laden en uw boek mee te nemen. De te bezoeken bezienswaardigheden, tips voor hotels, campings, restaurants, informatieadressen enz. leest u natuurlijk in het boek. Een nieuwe wereld van lezen en u vervolgens probleemloos van elk moment te laten genieten, ligt voor u open.

Boek verschijnt medio augustus 2008:

Kostprijs € 21,95 + verzendkosten in Nederland € 2,64.

Te bestellen door hier te klikken.


Gepubliceerd 15/08/2008.