Voorlopige bescherming van 28 bunkersites in het voormalig Duitse hinterland
06 January 2017 - Wervik - Bron: Kabinet Geert Bourgeois
Geert Bourgeois, Vlaams minister-president en Vlaams minister van Onroerend Erfgoed, heeft 28 bunkersites in het voormalig Duitse hinterland voorlopig beschermd als monument. 

In het kader van de reeks beschermingsdossiers van het erfgoed van beide wereldoorlogen in Vlaanderen, is een thematisch beschermingstraject van bunkers uit de Eerste Wereldoorlog in het Duitse hinterland opgestart. Het ‘Duitse hinterland’ is het Duitse bezette gebied op West-Vlaams grondgebied, dat nauw verbonden was met het front, maar buiten de grenzen van de Westhoek lag. 



In het Duitse hinterland zijn de voorbije jaren 170 bunkers geïnventariseerd en opgenomen in de Inventaris van het Bouwkundig Erfgoed. De meest waardevolle exemplaren krijgen nu samen een voorlopige bescherming. Concreet omvat deze thematische bescherming 28 bunkersites. 

De zogenaamde Einheitsunterstände zijn gestandaardiseerde bunkers die vanaf het najaar van 1917 massaal zijn opgericht in het Duitse hinterland. Deze bunkers konden voor diverse doeleinden gebruikt worden: als commandopost, als waarnemingspost, als mitrailleurspost of als verblijfplaats voor kleinere militaire eenheden. In Oudenburg is bijvoorbeeld een uniek ensemble van vier Einheitsunterstände bewaard en beschermd. 

Twee Duitse bunkers Hoogpoort uit de Eerste Wereldoorlog, Wervik (Foto: Filip Vanloo)



Het beschermingspakket bevat een uiteenlopend gamma aan bunkers. De opgenomen bunkers hebben naast hun historische waarde ook een belangrijke architecturale waarde. Zo is het opvallend hoe divers de ontwerpen van de bunkers zijn wat een duidelijke evolutie in de bouw weergeeft. In de eerste oorlogsjaren is duidelijk geïmproviseerd en geëxperimenteerd. Geleidelijk aan kwam er een evolutie en standaardisatie van de bunkertypes. 

Het pakket heeft ook aandacht voor de verscheidene historische functies. Zo zijn er bunkers die dienst deden als artillerie- of observatiepost, maar andere waren commandoposten of mitrailleursposten. In Menen is dan weer een unieke munitie-opslagplaats bewaard 

Enkele bunkers zijn niet zozeer omwille van hun typologische kenmerken beschermd, maar omdat ze getuige zijn van belangrijke historische gebeurtenissen. Zo vormen enkele bunkers op grondgebied Roeselare en Moorslede bijvoorbeeld een opmerkelijke getuige van het Bevrijdingsoffensief in 1918.
 
Overzicht
  • Duitse bunker vliegveld Uitkerke uit de Eerste Wereldoorlog, Blankenberge
  • Duitse bunker vliegveld Uitkerke uit de Eerste Wereldoorlog, Blankenberge
  • Duitse artillerieobservatiepost uit de Eerste Wereldoorlog, Gistel
  • Duitse mitrailleurspost uit de Eerste Wereldoorlog, Gistel
  • Duitse bunker uit de Eerste Wereldoorlog, Gistel
  • Duitse geschutsbedding Houthulstbos uit de Eerste Wereldoorlog, Langemark-Poelkapelle
  • Duitse commandopost ‘Lord Farm’ uit de Eerste Wereldoorlog, Ledegem
  • Duitse bunker ‘Limber Farm’ uit de Eerste Wereldoorlog, Menen
  • Duitse bunker Koekuit uit de Eerste Wereldoorlog, Menen
  • Duitse artilleriepost ‘Fahrhof’ uit de Eerste Wereldoorlog, Middelkerke
  • Duitse commandopost IJzer uit de Eerste Wereldoorlog, Middelkerke
  • Duitse mitrailleurspost Dode Kreek uit de Eerste Wereldoorlog, Middelkerke
  • Duitse regimentscommandopost uit de Eerste Wereldoorlog, Middelkerke
  • Duitse ingebouwde observatiepost uit de Eerste Wereldoorlog, Middelkerke
  • Duitse bunker Vierkaven uit de Eerste Wereldoorlog, Moorslede
  • Duitse bunker ‘Sinner Farm’ uit de Eerste Wereldoorlog, Moorslede
  • Duitse bunker Ua2 uit de Eerste Wereldoorlog, Oudenburg
  • Duitse bunker Ua3 uit de Eerste Wereldoorlog, Oudenburg
  • Duitse bunker Ua4 uit de Eerste Wereldoorlog, Oudenburg
  • Duitse bunker Ub1 uit de Eerste Wereldoorlog, Oudenburg
  • Duitse bunker uit de Eerste Wereldoorlog, Roeselare
  • Duitse bunker De Ruiter uit de Eerste Wereldoorlog, Roeselare
  • Duitse mitrailleurspost Stampkot uit de Eerste Wereldoorlog, Staden
  • Duitse observatiepost ’s Graveneik uit de Eerste Wereldoorlog, Staden
  • Duitse bunker Houthulstbos uit de Eerste Wereldoorlog, Staden
  • Twee Duitse bunkers Hoogpoort uit de Eerste Wereldoorlog, Wervik
  • Duitse bunker ‘Pionierpark’ uit de Eerste Wereldoorlog, Zedelgem
  • Duitse bunker munitiedepot uit de Eerste Wereldoorlog, Zedelgem
Na een periode van negen maanden beslist minister-president Geert Bourgeois over een definitieve bescherming.

Procedure: https://www.onroerenderfgoed.be/nl/bescherming/beschermd-onroerend-erfgoed/procedure