Vlaanderen dient, samen met Wallonië en Frankrijk, een dossier in om een selectie van begraafplaatsen en herdenkingsmonumenten van de Eerste Wereldoorlog te erkennen als Unesco Werelderfgoed. 

Het erfgoed van de Eerste Wereldoorlog speelt een belangrijke rol in de herdenking van “100 jaar Groote Oorlog”. Vlaanderen heeft de voorbije jaren belangrijke inspanningen geleverd voor het behoud van dit erfgoed. 



Het WO I-erfgoed is uitvoerig geïnventariseerd en bestudeerd, de belangrijkste sites zijn beschermd en er zijn middelen vrijgemaakt voor restauratie, onderhoud en ontsluiting. Het sluitstuk van deze erfgoedstrategie is het dossier dat Vlaanderen in samenwerking met Wallonië en Frankrijk indient om de belangrijkste begraafplaatsen en herdenkingsmonumenten van de Eerste Wereldoorlog aan het voormalige Westelijke Front te laten erkennen als UNESCO Werelderfgoed.

“Een erkenning als Unesco-Werelderfgoed zou de kers op de taart zijn van de herdenking van de Groote Oorlog,” aldus minister Geert Bourgeois. “De erkenning schept een passende en blijvende herinnering aan de gebeurtenissen die zich in onze Vlaamse velden hebben afgespeeld, ook na 2018.” 

De begraafplaatsen en herdenkingsmonumenten van de Eerste Wereldoorlog zijn uniek erfgoed met uitzonderlijke universele waarden. Het is de eerste maal in de geschiedenis dat alle gesneuvelden, los van rang, stand of nationaliteit, individueel worden herdacht. De stoffelijke overschotten werden individueel begraven en de namen van vermisten werden ingeschreven op monumentale herdenkingstekens.

De militaire begraafplaatsen en herdenkingsmonumenten zijn bovendien uniek door de hoogstaande kwaliteit van hun architecturale vormgeving en hun landschappelijke inplanting. De sites zijn ook uitgegroeid tot plaatsen voor reflectie. Ze zijn een ethisch appel voor mens en maatschappij. In Vlaanderen worden 19 sites voorgedragen, in Wallonië 7 sites en in Frankrijk 66 sites verspreid over 14 Noord-Franse departementen. De 19 Vlaamse sites, samen goed voor in totaal 27 militaire begraafplaatsen en herdenkingsmonumenten, liggen als een spiegel van de oorlog verspreid over de Westhoek. 

Het Vlaamse luik van het dossier is in nauwe samenwerking met een brede waaier van partners uitgewerkt. De eigenaars en de beheerders van de geselecteerde sites, de Vlaamse overheid, de provincie West-Vlaanderen, de betrokken gemeentes en middenveldorganisaties zoals het Algemeen Boerensyndicaat, de Boerenbond, Natuurpunt, de UNIZO en VOKA zijn sterk betrokken bij de totstandkoming. Het dossier schenkt dan ook bijzondere aandacht aan het harmonieus samengaan van het behoud van WO I-erfgoed en de duurzame ontwikkeling van de regio. De kandidatuur zal beoordeeld worden op de jaarlijkse bijeenkomst van het Werelderfgoedcomité in de zomer van 2018.
 
Volgende sites maken deel uit van het WO I-Werelderfgoeddossier:
 

• Nieuwpoort
  • Gemenebest monument voor de vermisten “Nieuport Memorial”
• Diksmuide
  • Duitse militaire begraafplaats van Vladslo
  • Crypte van de IJzertoren
• Alveringem
  • Belgische militaire begraafplaats van Oeren
• Houthulst
  • Belgische militaire begraafplaats van Houthulst
• Langemark-Poelkapelle
  • Duitse militaire begraafplaats van Langemark
  • Canadees monument “The Brooding Soldier”
• Zonnebeke
  • Gemenebest militaire begraafplaats “Tyne Cot cemetery”
  • Cluster van twee Gemenebest militaire begraafplaats in en rond het Doelbos
• Ieper
  • Gemenebest militaire begraafplaats “Essex Farm cemetery”
  • Cluster van vier Gemenebest militaire begraafplaatsen nabij Pilkem
  • Franse militaire begraafplaats “St. Charles de Potyze”
  • Monument voor de vermisten “Menin Gate”
  • Gemenebest militaire begraafplaats “Bedford House cemetery”
  • Cluster van vier Gemenebest militaire begraafplaatsen nabij de Palingbeek
• Heuvelland
  • Frans ossuarium van de Kemmelberg
  • Cluster van twee Gemenebest militaire begraafplaatsen rond de Spanbroekmolenkrater
• Mesen
  • Iers monument “Island of Ireland Peace Tower”
• Poperinge
  • Gemenebest militaire begraafplaats “Lijssenthoek military cemetery”