Guynemerherdenking in Poelkapelle
28 August 2017 - Poelkapelle - Bron: Gemeente Langemark-Poelkapelle
Op maandag 11 september 2017 gaat om 15.00 uur omheen het Guynemermonument te Poelkapelle de Guynemerherdenking door die Capitaine Georges Guynemer, de Franse nationale trots uit WO I herdenkt.
 
De hr Paul Breyne, commissaris voor de herdenking van WO I in België, aanvaardde het peterschap van deze organisatie die een samenwerkingsproject is tussen het
  • Comité Franco-Belge du Souvenir Guynemer
  • De gemeente Langemark-Poelkapelle
  • Het Belgisch leger met o.a. de Luchtcomponent
  • Het Commandement van de Provincie
  • De Franse luchtmacht
Dit wordt “mijn” herdenking schreef de Chef van de Franse luchtmacht die aan zijn zijde de familie de Perthuis, de nazaten van Guynemer, zal ontvangen.  Koning Filip laat zich vertegenwoordigen. 

Deze herdenking die één van zeven grote herdenkingen die de IIIde slag bij Ieper herdenkt in de Westhoek is, is uniek in zijn soort omdat deze specifiek focust op de luchtmacht. Zowel Defensie met de Luchtcomponent en de Franse Luchtmacht pakken dan ook groots uit met een aantal bijzondere “survols”: 
  • Belgische F-16’s
  • Les Mirages des Cigognes beschilderd met de bijzondere Guynemeremblemen
  • Belgisch nieuwste helikopter NH90
  • PATROUILLE DE FRANCE
  • Detachementen van Belgische en Franse militairen
  • Het Muziek van Franse l’Armée de l’Air
La Patrouille de France zal Poelkapelle markeren met de tricolore. Voor een keer zal het luchtruim van de Westhoek blauw, wit en rood kleuren. 

De belangstelling voor deze herdenking is groot, vooral uit Frankrijk. Nu al noteert de organisatie 300 inschreven genodigden die plaats zullen nemen omheen het monument. 

Hieronder de info over deze dag, de herdenking, de randanimatie en de praktische schikkingen.
 
GEORGES GUYNEMER, POELKAPELLE EN HET COMITE

De “onbekende soldaat” is verbonden met elke oorlog. Honderdduizenden verdwenen in de Eerste Wereldoorlog als naamloze slachtoffers van het geweld. Maar sommigen onder hen leven voort in de geschiedenis. Eén van hen is de legendarische Franse jachtpiloot kapitein Georges Guynemer. Voor de Fransen is die naam een begrip geworden en tevens een symbool van de geestdrift van hun jachtvliegers. Om die reden werd Guynemers leuze ook het devies van de opleidingsbasis in Salon-de-Provence en van de Franse Luchmacht: “Faire Face!” 

Georges Guynemer is geboren op 24 december 1894 in Parijs. Zijn vader, een gewezen officier, laat zijn kleine zoon eerst studeren in Compiègne, om hem daarna in Parijs verder te laten studeren aan de polytechnische school. Zijn zwakke gezondheid verplicht hem zijn studies in 1914 te onderbreken. Wanneer de oorlog in augustus 1914 uitbreekt, geniet hij samen met zijn familie van de gezonde zeelucht in Biarritz. Vanaf dan heeft Guynemer maar één doel: dienst nemen om zijn land te verdedigen. Hij meldt zich tot vijfmaal toe bij het leger, maar wordt telkens afgewezen voor medische redenen. Uiteindelijk wordt hij dan toch op 23 november 1914  toegelaten op de vliegschool te Pau als leerling-mecanicien.  Maar het waren de piloten en de vliegtuigen die zijn aandacht trokken.

Op 26 januari 1915 werd  hij leerling-piloot en zijn ultieme droom komt uit op 10 maart 1915: zijn eerst vlucht. Amper 10 dagen later muteert hij al naar de vliegschool van d’Avord, waar hij op 26 april zijn vliegbrevet behaalt. Zijn inzet wordt beloond, want op 8 juni wordt hij ingedeeld bij het befaamde 3° “Escadrille des Cigognes”, dat aangevoerd wordt door Kapitein Brocard. Tijdens zijn eerste verkenningstochten blijkt reeds dat hij over een uitzonderlijk jagersinstinct beschikt en op 19 juli lukt het hem, samen met zijn mecanicien Guerder, die het machinegeweer bedient, zijn eerste “Aviatik” neer te halen. Begin 1916 wordt hij ingezet boven het slagveld van Verdun, waar de Duitsers in de lucht heer en meester zijn. Hij raakt ernstig gewond op 13 maart en moet verschillende weken herstellen. Later maakt hij deel uit van de slag aan de Somme waar hij in 6 maanden tijd 21 officiële overwinningen behaalt! Nog geen 23 jaar en Guynemer is zowaar Kapitein én Officier van het “Légion d’Honneur”. Frankrijk spreekt dan ook over Capitaine Guynemer! Hij wordt de lieveling van de Natie en van zijn geallieerde slijksoldaten in de loopgraven. Een legende tijdens zijn leven! Zijn score stijgt gestaag en de overwinningen stapelen zich op. Op 25 mei 1917 haalt hij op één dag niet minder dan vier vijandelijke vliegtuigen neer, waarvan twee in één minuut. In de pers wordt ondertussen een legendarisch beeld geschapen van de “As”-helden, die zich de ene dag in het plezier van het Parijse leven storten, om ’s anderdaags een glorierijke dood tegemoet te zien in de lucht. 

Midden juli 1917 verplaatst het eskader zich naar het Noord-Franse Saint-Pol-sur-Mer  om het eerste leger van Generaal Anthoine te ondersteunen in de hevige gevechten in Vlaanderen. Guynemer behaalt er zijn 50ste overwinning. De tengere Guynemer, gesterkt door tomeloze energie wil zich hier opnieuw bewijzen. Het oppercommando had immers plannen om Guynemer in de achterhoede als instructeur te behouden. Op 11 september 1917, stijgt hij voor het laatst op aan boord van zijn Spad XIII, de “Vieux Charles”, vergezeld van luitenant Bozon-Verduraz. Boven Poelkapelle ontspint zich een waar luchtgevecht. De luitenant verliest zijn kameraad uit het oog en Guynemer… keert nooit meer terug. 

“Op 11 september 1917 viel Guynemer op het veld van eer. Hij was een legendarische held, die na drie jaar verbeten strijd in volle glorie sneuvelde. Moge hij een zinnebeeld blijven van ontembare volharding, woeste wilskracht en verheven moed die de kenmerken zijn van zijn volk. Zijn onwankelbaar geloof in de overwinning laat aan de Franse soldaat een blijvende gedachtenis na van onbaatzuchtige opofferingsgeest en edele wedijver.” 

Laatste citatie van Guynemer zoals deze voorgelezen wordt op alle Franse  luchtmachtbases op 11 september en op alle herdenkingen, zoals deze te Poelkapelle
 

Op 8 juli 1923 onthult de Belgische as vliegenier Willy Coppens d’Houthulst samen met Jan Olieslagers, Edmond Thieffry (die enkele jaren later de eerste luchtverbinding van Sabena naar Congo invoert), Fernand Jacquet en André Demeulemeester, het Guynemermonument te Poelkapelle. 

Een Franse ministeriële omzendbrief van 1924 roept een herdenkingsplechtigheid in het leven, ieder jaar op 11 september op alle Franse luchtmachtbases met o.a. het voorlezen van de laatste citatie. 

In 1967 wordt in Poelkapelle het Guynemercomité opgericht, met als doel de vroegere traditie van herdenkingen te hernemen. Het comité dat officieel de naam draagt van “Comité Franco-Belge du Souvenir Guynemer” heeft een Franse én een Belgische zijde. Het comité heeft steeds als doel de Franse pelgrims op een waardige wijze te ontvangen en hen de mogelijkheid te bieden hun held, kapitein Guynemer, te eren. Vanaf dan vindt in de maand september een jaarlijkse plechtigheid plaats rond het monument, waarbij het voorlezen van de laatste citatie, de bloemhulde, het overvliegen van Franse mirages en de helikoptervlucht  met het uitstrooien van rozen het meest in de herinnering blijven. 

Wanneer in 1976 Poelkapelle ophoudt te bestaan als zelfstandige gemeente, blijft de naam van Poelkapelle behouden in de nieuwe fusienaam Langemark-Poelkapelle, als blijvend eerbetoon aan de Franse luchtmachtheld. 

Vanaf 1987 wordt beslist de herdenking vijfjaarlijks te organiseren, waarbij in de andere jaren een herdenking plaats vindt op een andere aan Guynemer gelieerde plaats: o.a. Le Thuit (dans l’Eure), Paris, la Base Aérienne de Dijon, Compiègne, Breuil-le-Sec, Dugny- Le Bourget, Salon-de-Provence. 

Met een heropwaarderen van de 11 novemberherdenking te Poelkapelle rond de eeuwwisseling, het ontstaan van de Poelcapelle 1917 Association en het samenbrengen van lokale historici, vertrouwde het comité, na 40 jaar, zijn verantwoordelijkheid toe aan een nieuwe bestuursploeg. Ook aan Franse zijde begrijpt men inmiddels dat een vernieuwde ploeg een wissel voor de toekomst is. Voortaan leidt aan Franse zijde Generaal Péron de troepen, aan Belgische zijde is dit schooldirecteur Luc Vanbeselaere. Beide comités organiseerden samen enkele zeer succesvolle herdenkingen zowel in België als Frankrijk.
 
PROGRAMMA GUYNEMERWEEKEND
 
ZONDAG 10/09/2017 
  • Tussen 10.00 u. en 18.00 u. doorlopend in de kerk van Poelkapelle vliegtuigtentoonstelling Fokker DR1 en onder voorbehoud de Morane Saulnier Parasol (replicavliegtuig Guynemer).
  • 10.00 u. Duitse begraafplaats Langemark herdenking met de Von Richthofendelegatie
  • Statische F-16 aan de kop van de Wallemolenstraat vanaf 14.30 u.
MAANDAG 11/09/2017 
  • Tussen 10.00 u. en 18.00 u. doorlopend in de kerk van Poelkapelle vliegtuigtentoonstelling Fokker DR1 en onder voorbehoud de Morane Saulnier Parasol (replicavliegtuig Guynemer).
  • Statische F-16 aan de kop van de Wallemolenstraat
  • 09.00 u. Jaargetijde in de kerk van Poelkapelle in aanwezigheid van de Guynemerdelegatie
  • 09.45 u. Hulde aan het burgermonument
  • 10.00 u. Generale militaire repetitie
  • 15.00 u. Herdenking met “survols”
    • Begroeting van de Chef de l’Armée de l’Air en de Franse ambassadeur
    • Begroeting van de Vertegenwoordiger van de Koning
    • Welkom door de Burgemeester
    • Historische duiding door voorzitter Luc Vanbeselaere
    • L’ordre du jour: toespraak door de Franse Chef de l’Armée de l’Air
    • Chant Guynemer door de schoolkinderen
    • Dernière Citation
    • Bloemenhulde met hulp van de schoolkinderen
    • Aux Morts
    • Uitstrooien rozen vanuit de helikopter NH90
    • Nationale Hymnes
    • Parade  
  • 16.30 u. Receptie op uitnodiging
  • 18.00 u. Guynemermuseum, eerste steenlegging
  • 20.00 u. Last Post Menenpoort Ieper
PRAKTISCHE SCHIKKINGEN 
  • WALLEMOLENSTRAAT (voorbehouden voor F-16)
    Vanaf zondag 10/09/17 14.30 u. tot en met dinsdag 12/09/17 16.00 u. geen doorgaand verkeer tussen het Guynemerplein en het kruistpunt met de Kwellestraat, enkel plaatselijk verkeer
  • GUYNEMERPLEIN EN OMGEVING
    Op maandag 11/09/17 tussen 10.00 en 18.00 u. verkeersvrij en parkeerverbod vanaf de kerk op het Guynemerplein.  Zeer beperkte parkeer- en verkeersmogelijkheden in de buurt van het Guynemerplein.  De tuinwijk (kant kerk) wordt afgesloten.
  • LANGEMARKSTRAAT vanaf OUDE BOSWEG en BRUGSEWEG vanaf speelplein
    Fungeert op maandag 11/09/17 tussen 10.00 en 18.00 u. als algemene parkeerplaats voor de ceremonie. De Brugseweg is VVIP-parkeerplaats. Zeer beperkt plaatselijk verkeer!
  • TOEGANG CEREMONIE vanaf 13.30 u.: enkel handtas of kleine rugzak; iedereen dient op het plein aanwezig te zijn en eventueel neer te zitten om 14.30 u.