Naar aanleiding van de 100-jarige herdenking van de Eerste Wereldoorlog gaat de Provincie West-Vlaanderen binnenkort van start met de ontsluiting en aanpassingswerken van een aantal sites met een belangrijke historische waarde, gelegen in een van de provinciale domeinen.

Het is de bedoeling om de sites op te waarderen en duurzaam te bewaren voor de volgende generaties.

Zo worden 'Hill 60' en de 'Caterpillar', nabij de provinciedomeinen Vierlingen en Gasthuisbossen, 'The Bluff', gelegen in het provinciedomein De Palingbeek en het dubbel monument 'Ossuaire Français en de Engel' op de Kemmelberg, aangepakt.

De concrete plannen voor de verschillende sites

Aan Hill 60 wordt onder andere een voetgangersbrug over de spoorlijn tussen Hill 60 en de Caterpillarkrater en een nieuwe parking aangelegd. Aan The Bluff wordt een infobox gecreërd waar het verhaal van de Palingbeek en de Zuidelijke Ieperboog gebracht wordt en is er een vlonderpad doorheen het kraterlandschap voorzien. Op de Kemmelberg worden de twee monumenten, De Engel en het Ossuaire Français, ontsloten en wordt de link tussen beide terug duidelijk gemaakt via een heraanleg van de kasseien.

In nauw overleg met verschillende instanties

Nabij Hill 60 wordt er een nieuwe voetgangersbrug over de spoorlijn gebouwd in samenwerking met de NMBS-holding, Infrabel en de Stad Ieper. OP de site van Hill 60 zelf werkt de Provincie nauw samen met de Commonwealth War Graves Commission. Voor de realisatie van de infobox ter hoogte van de Bluff wordt samengewerkt met de stad Ieper en het In Flanders Fields museum. Voor de ontsluiting van de monumenten op de Kemmelberg wordt overlegd met de gemeente Heuvelland en de Franse staat.

Investering van bijna 1,7 miljoen EUR

Voor de drie sites samen wordt de totale investering op bijna 1,7 miljoen EUR geraamd (ruim 770.00 EUR voor Hill 60, 578.000 EUR voor The Bluff en 308.000 EUR voor de site op de Kemmelberg). De coördinatie voor de aanpassingswerken en het grootste deel van de investering worden door de Provincie West-Vlaanderen gedragen. 50 % wordt gesubsidieerd door de Vlaamse overheid via Toerisme Vlaanderen. Daarnaast investeert ook de NMBS-holding zo'n 325.000 EUR voor de realisatie van een nieuwe voetgangersbrug over de spoorlijn aan Hill 60.

Het studiebureau Omgeving uit Antwerpen stond in voor de verschillende ontwerpen van de plannen.

De aanpassingswerken gaan van start in het voorjaar van 2014. Het einde is voorzien op 22 april 1915. Op die dag is het precies 100 jaar geleden dat de tweede slag om Ieper, de eerste gifgasaanval, plaatsvond in de omgeving van Hill 60.

--------

Detail per site

Hill 60 en de Caterpillarkrater nabij de provinciedomeinen Vierlingen en Gasthuisbossen

Omschrijving van de site: De Hill 60 ligt in de frontzone van de Eerste Wereldoorlog en vormt op vandaag het meest belangrijke relictlandschap van de Eerste Wereldoorlog in de Ieperboog en de Westhoek. Hier bleef ongeveer 2,7 ha oorlogslandschap onaangeroerd. Jaarlijks komen meer dan 100.000 bezoekers naar deze site. Het gebied is eigendom van de Belgische Staat en is openbaar toegankelijk. Het terrein bezit een grote natuurwaarde (prachtig bomenbestand, vegetatie van schrale gronden) en wordt onder andere beheerd via begrazing door schapen. De parkachtige randzones worden beheerd door de Commonwealth War Graves Commission (CWGC).

Maar de Hill 60 is ook een massagraf: wie er wandelt, loopt over de resten van enkele honderden gesneuvelde soldaten die geen graf kregen.

Plannen voor de toekomst:

1. de parkeerplaats De Provincie wil de toegankelijkheid en de ontsluiting van Hill 60 beter organiseren. Door het grote aantal bezoekers zijn er enkele problemen ontstaan op de site. De krappe parkeerplaats, waar de bussen zeer hinderend stationeren, is gelegen op de eerste Britse linie. Daardoor wordt een essentieel stuk van de site weggeknipt. In de plannen wordt een nieuwe parkeerplaats voorzien aan de andere kant van Hill 60 voorzien. Op de locatie van de huidige parkeerplaats wordt een plein met grastreden aangelegd. 
2. de voetgangersverbinding Ook de verbinding tussen Hill 60 en de Caterpillarkrater verloopt nu heel moeilijk via de nauwe brug in de Zwarteleenstraat. Om dit probleem te verhelpen zal de Provincie samen met de stad Ieper, de NMBS-Holding en Infrabel een nieuwe brug realiseren, naast de bestaande brug, om de voetgangers vlotter van de ene site naar de andere te laten gaan. De NMBS-Holding staat in voor de financiering van de voetgangersbrug en Infrabel de uitvoering en het ontwerp van de plannen op zich neemt. 
3. voorgevormd traject Op de site zelf is het grootste probleem de erosie van de bodem als gevolg van de vele bezoekers aan de site. Op verschillende plaatsen zijn er wortels van bomen zichtbaar. De laatste jaren neemt de erosie meer en meer toe. De Provincie West-Vlaanderen zocht samen met de Commonwealth War Graves Commission naar een oplossing: via een voorgevormd traject worden de bezoekers op de site ‘geleid’. 
4. ontsluiting krater De Provincie wenst tevens de toegankelijkheid van de Caterpillarkrater die net naast Hill 60 gelegen is, te verbeteren. Dat zal gebeuren door het aanleggen van een nieuw pad met zwakke helling tot aan de krater. De krater zelf zal ontdaan worden van de bomen die hier nu rond groeien zodat de oorspronkelijke ronde vorm van de krater terug zichtbaar wordt. Door de bomen weg te halen zal er opnieuw licht vallen in de poel beneden de krater wat het waterleven (waterplanten, kikkers en salamanders) ten goede komt. Het nieuwe pad komt op de locatie van het historisch traject van de vroegere tunnel te liggen.

Raming kostprijs: Geraamde kostprijs voor de werken (uitgezonder de brug): 777.670 euro Geraamde kostprijs voor de brug: 325.000 euro betaald door de NMBS-holding.

The Bluff in provinciedomein De Palingbeek

Omschrijving van de site en plannen voor de toekomst: Net zoals Hill 60 lag huidig provinciedomein De Palingbeek in de frontzone van de Eerste Wereldoorlog. The Bluff is een tot voor kort volledig met bramen en struiken overgroeid stuk niemandsland. Onlangs De Provincie maakte deze site terug vrij.

1. vlonderpad
   In de voorgestelde plannen komt doorheen deze site een vlonderpad waardoor de
   bezoekers het landschap kunnen verkennen. 
2. infobox
   De Provincie wil, samen met de stad Ieper, van de site een startpunt maken om de
   zuidelijke Ieperboog te verkennen. Er komt een infobox waar er continu een film zal
   worden afgespeeld over het verhaal van De Palingbeek en de Zuidelijke Ieperboog.
   Mensen die het In Flanders Fields-museum bezoeken zullen ook uitgenodigd worden om
   het landschap, de laatste getuige van WOI, te gaan verkennen. Ook in De Palingbeek,
   wordt het verhaal van The Bluff, Hill 60 en van de volledige Zuidelijke Ieperboog
   gebracht. Op die manier verwijzen de verschillende sites (museum, The Bluff en De Palingbeek)
   naar elkaar en worden bezoekers via de infobox uitgenodigd om de rest te bezoeken. 
3. uitzicht over niemandsland
   Afgelopen winter plantte de Provincie meidoornhagen en berken aan. Deze beplantingen
   moeten het ‘niemandsland’ doorheen het provinciedomein terug zichtbaar maken.
   Bovenaan op ‘The Bluff’ komt dan een uitzichtpunt (met panoramafoto uit 1917) over dit
   niemandsland.

Raming kostprijs:
Geraamde bedrag van de werken: 578.527 euro

Monumenten op provinciedomein De Kemmelberg

Omschrijving van de site:  Bovenop de top van de Kemmelberg staat een oud monument die in de volksmond de naam ‘De Engel’ heeft meegekregen. Eigenlijk gaat het om de overwinningsgodin
Victoria.

Niet iedereen weet dat dit monument ‘Aux soldats Français’ in verbinding staat met het Franse massagraf waar 5.500 soldaten rusten, ‘Ossuaire Français’, dat beneden aan de berg ligt. De Engel kijkt treurig over het massagraf naar de slagvelden in de verte. Het historisch pad dat de twee monumenten met elkaar verbindt is verdwenen. Met deze werken wil de Provincie samen met de gemeente Heuvelland en de Franse staat de twee monumenten terug duidelijk met elkaar verbinden.

Plannen voor de toekomst:

Rond het monument ‘De Engel’ zal er een plein in kasseien worden aangelegd dat moet voorkomen dat wagens niet meer tot bijna tegen het monument parkeren. Op het plein zullen er verschillende zittreden geplaatst worden en er zal een mogelijkheid zijn om fietsen te stallen.

Tussen het monument De Engel en het Ossuaire worden de kasseien heraangelegd en beneden aan het Franse massagraf komt er eveneens een pleintje waar alle informatie aangeboden wordt.

Raming kostprijs

Geraamde bedrag van de werken: 308.412 euro