'Memoires van een meeloper’ focust op het werk van twee gepassioneerde mensen: Philip Gosse en Sven Verhaeghe. Philip Gosse was tijdens de Eerste Wereldoorlog werkzaam als naturalist in het labo op Remy Siding (Lijssenthoek). Hij schreef zijn herinneringen aan die periode neer in het kleine maar fijne boekje ‘Memoirs of a camp-follower’. Hij beweert zich niets van de gruwel en horror te herinneren. Wel weet hij nog alles over de dieren en de vogels. Gosse leverde zijn bijdrage als onderzoeker, rattenvanger, dierencollectioneur, taxidermist, vogelspotter en trainer van reisduiven. 



Philip Gosse had een connectie met Poperinge. Bij kunstenaar Sven Verhaeghe is die connectie er ook. Hij is geboren en getogen in Poperinge en woont er nog altijd. Het werk van Sven Verhaeghe omvat naast schilderijen en tekeningen ook videowerk en installatiekunst. Landschap en natuur staan centraal in zijn oeuvre. Zijn zoektocht als kunstenaar bracht hem tot bij Philip Gosse. Hij verdiepte zich in het werk van de onderzoeker, trad in zijn voetsporen en ontdekte zo onder meer het wondere leven langs de Vleterbeek. Het resulteerde in een bekroonde masterthesis en een poëtisch filmessay. 

Redenen genoeg dus om Sven Verhaeghe en Philip Gosse samen te brengen in Poperinge.

Een bezoek aan de tentoonstelling in de Gasthuiskapel is gratis.

25 februari - 12 maart 2017

• Expo in de Gasthuiskapel - werk en film van Sven Verhaeghe.
• Expo in bibliotheek De Letterbeek - leven en werk van Philip Gosse.
• En ook: een openlucht kunstwerk op Lijssenthoek, een tijdelijk Gosse-memoriaal langs de Vleterbeek, een gelimiteerd uitgegeven veldboekje en wandelingen langs de Vleterbeek.

Meer info: www.poperinge14-18.be

A NATURALIST GOES TO WAR - ZATERDAG 4 MAART 2017 - VANAF 19 UUR

Ontdekkingsparcours: 3 x cinema in de Gasthuisstraat (Kapel, Aria en Talbot House).
Kunstenaar Sven Verhaeghe neemt je mee in zijn wondere wereld en in die van Philip Gosse. Film, live muziek met geluidskunstenaar Peter Paelinck en nakaarten in Talbot House.

Ticket: 6 euro. De plaatsen zijn beperkt, reserveren kan via www.poperinge14-18.be.

WANDELEN LANGS DE VLETERBEEK - ZONDAG 5 MAART - 14 UUR

Ontdek waarom Philip Gosse tijdens de Eerste Wereldoorlog zo graag wandelde langs deze beek. Op stap met natuurgidsen Guido Quaghebeur en Dirk Cuvelier (i.s.m. Natuurpunt en Regionaal Landschap). Afspraak aan de parking van tearoom De Leene, Boescheepseweg 2a. Deelname gratis. Inschrijven niet verplicht.

----------

Memoires van een meeloper - Sven Verhaeghe in het spoor van Philip Gosse.

EEN MEELOPER

"Ik voel mezelf ook soms een meeloper", zegt kunstenaar Sven Verhaeghe. Ik kijk hem een beetje verbaasd aan. Nee, ik voel me ook niet geroepen om de grote vernieuwer in de kunst te worden. Ik voel me zelfs meer aangesproken door bepaalde kunststromingen die al eeuwen oud zijn".
‘Meeloper’ is dan ook niet misprijzend bedoeld. Sven Verhaeghe en auteur Roderik Six dachten lang na over hoe ze het Engelse begrip ‘camp follower’ moesten vertalen. Philippe Gosse gaf als ondertitel aan zijn boekje ‘A naturalist goes to war: Memoirs of a camp follower’. Het is een Engelse term die gebruikt wordt om burgers aan te duiden die, om zeer uiteenlopende redenen, een bepaalde legereenheid volgen: koks, kappers, smeden, maar even goed prostituees. Philip Gosse was een wetenschapper, die tijdens de Eerste Wereldoorlog door het Britse leger werd verzocht om te onderzoeken hoe ongedierte (vooral ratten) ziektes verspreidden in de loopgraven en legerhospitalen. Het grootste deel van zijn tijd bracht hij door in het Britse legerziekenhuis bij Lijssenthoek.

ALTIJD MAAR WEER DIE VOGELS

In zijn boek weerklinkt een unieke stem over de Eerste Wereldoorlog, want hoewel de oorlogsellende nooit veraf is, heeft Gosse vooral aandacht voor de natuur. Niet alleen voor ratten of muizen, maar ook voor vogels, bloemen en bomen. Ook John McCrae schreef in zijn gedicht ‘In Flanders Fields’ al over de leeuwerik en de Ierse soldaat-dichter Francis Ledwidge schreef in café ’t Neerloopje in de Werf over een roodborstje dat een lied zong op een kapotgeschoten boom. Maar zoals Gosse haast de oorlog negeert en zich volop op de bloemetjes en de bijtjes stort, is uitzonderlijk. Wil hij de oorlog daarmee verbloemen? Absoluut niet. In de inleiding op de roman schrijft hij: "De titel had ook kunnen zijn ‘Troost van vogels’, want zonder de vogels durf ik er niet aan denken hoe ik de oorlog was doorgekomen. Een vriend, die het manuscript las, vroeg me of ik niet wat meer wreedheden kon opnemen. Ik zei hem dat ik me niet meer wreedheden kon herinneren, de vogels daarentegen! Het verwrongen lijk is vergeten, maar de tjiftjaf in zijn nest herinner ik me nog. De reden daarvoor is dat, toen de wreedheden zo beestachtig waren, je de gewoonte aankweekte je te concentreren op de vogels, zodat nu, vele jaren later, het geheugen de vogels heeft onthouden en de rest heeft weggedrukt".

SVEN & PHILIP

Het was die unieke stem in de overvloed aan literatuur over de Eerste Wereldoorlog die Sven Verhaeghe intrigeerde. Hij maakte er een film over, waarmee hij bovendien zijn master in de beeldende kunst behaalde aan Sint-Lucas Gent. Hij ging daarvoor op stap met hedendaagse ‘naturalists’: rattenpakkers, mollenvangers, vogelspotters,... Door in hun spoor, en dat van Philip Gosse te lopen, ontdekte hij een karaktertrek die eigenlijk al van kindsbeen af in hem zat. "Toen ik mee ging op kamp met de Chiro, was ik dat jongetje dat liever niet meedeed met die actieve bosspelletjes. Ik voelde me perfect als ik gewoon tegen een boom kon zitten en me één voelen met de natuur. Van toen al weet ik dat alleen zijn niet hetzelfde is als eenzaam zijn". Ook de vlucht voor de wreedheid is Sven niet onbekend. In het jaar waarin hij werkte rond Gosse, werd zijn vrouw Cindy ernstig ziek. In de uren die hij in zijn atelier of in de natuur met de vogelspotters of rattenvangers doorbracht, leek hij wel als Gosse de wreedheid van het leven uit zijn hoofd weg te drukken. "De natuur kan troostend zijn", zegt hij.

VEELZIJDIG PROGRAMMA

In het grote Gosseproject van Poperinge, Stad achter het Front en Cultuur Poperinge, dat loopt van zaterdag 25 februari tot en met zondag 12 maart 2017, zal beeldend werk te zien zijn in de Gasthuiskapel. Sven toont er zijn grote schilderijen met natuurtaferelen. Het zijn geen herkenbare landschappen, maar verzonnen natuurdecors voor een verloren Arcadia. In de bibliotheek zal er een kleine tentoonstelling opgesteld staan met aandacht voor het leven en het werk van Philip Gosse als wetenschapper en als schrijver. Roderik Six vertaalde enkele passages uit zijn boekje en weefde er een nieuw verhaal rond. Bij Lijssenthoek, tot slot, zal Svens indrukwekkende veelluik dat hij tekende voor het project ‘Menin Road/Ypern Strasse’, te zien zijn. Op zaterdag 4 maart 2017 is er ook een bijzondere tocht langs drie locaties waar films worden getoond. Sven toont ons zijn masterproject ‘A naturalist goes to war’ in De Aria (de voormalige stadsschouwburg). In de Gasthuiskapel zal je een film kunnen zien waarin figuren die hem geholpen hebben bij zijn onderzoek, aan het woord komen: vogelspotters, rattenpakkers en mollenvangers. In Talbot House tenslotte worden 25 minuten uit het filmdagboek van Sven live van een soundtrack voorzien door geluidskunstenaar Peter Paelinck. Inschrijven vooraf is noodzakelijk.

Meer info: www.poperinge14-18.be