Thematentoonstelling in Bezoekerscentrum Lijssenthoek
11 July 2019 - Poperinge - Bron: Stad Poperinge
Waarom een expo?

Het bezoekerscentrum Lijssenthoek is ook na de periode 2014-2018 een trekpleister voor heel wat toeristen. De bezoekerscijfers voor deze eerste jaarhelft klokken af op meer dan 25 000. Dat is slechts 15% minder dan het topjaar 2018. Het WO 1-verhaal is een vaste waarde geworden in de beleving van de Westhoek (en van Poperinge).



Om die dynamiek vast te houden, willen we jaarlijks uitpakken met een thematentoonstelling. Er zijn immers nog vele verhalen verbonden aan deze fascinerende hospitaalbegraafplaats.

PS: Er is gekozen voor een duurzaam en flexibel expo-model, m.a.w. de panelen zijn herbruikbaar. Zo dragen we ons steentje bij op het vlak van milieu en klimaat. Statement: ook een tentoonstelling kan milieu/klimaatvriendelijk zijn (geen banners of roll-ups in plastic die je slechts 1x kan gebruiken).

Investering: 15 000 euro (materiaal, concept en uitwerking).

Inhoud

Op Lijssenthoek rusten 94 vliegeniers verbonden aan de Britse luchtmacht. Het is de grootste concentratie van piloten op een Belgische militaire begraafplaats.

De thematentoonstelling zoekt uit hoe dat komt. De vliegvelden rond Poperinge zijn in kaart gebracht en een aantal markante pilotenverhalen komt aan bod.

De tentoonstelling presenteert ook de namenlijst van de slachtoffers. De namen zijn gegroepeerd volgens vliegveld en eskadron. De eindhalte is Lijssenthoek maar het vertrekpunt van hun noodlottige dag is het vliegveld.

Enkele opmerkelijke vaststellingen:
  • Namenlijst: van de 94 vliegeniers zijn er in totaal 48 portretten teruggevonden. Dat is heel wat. Het heeft te maken met de ‘status’ van de piloot (rang van officier of kapitein) en ook wel met het feit dat er een geromantiseerd aura rond hen hing. De media pikt dit op (dus meer berichtgeving over slachtoffers-vliegeniers, meer publicaties met foto). Keerzijde van de roem: de gemiddelde ‘levensduur’ van een piloot bedraagt slechts 3,5 maanden.
  • Van de 94 vliegeniers vertrokken er 69 vanop het vliegveld van Abele. De overige slachtoffers vlogen vanop een ander vliegveld van Poperinge of vanop een vliegveld in Noord-Frankrijk. De Poperingse vliegvelden zijn in de expo visueel weergegeven met foto’s en kaartmateriaal.
  • In tegenstelling tot andere eenheden is er bij Royal Flying Corps een (ongeschreven) code om vliegeniers die omkomen in de strijd (dood bij crash) zoveel mogelijk terug te halen en veilig te begraven achter het front. Dit is de reden waarom er op Lijssenthoek zoveel piloten begraven liggen.
  • In totaal liggen er 737 Britse vliegeniers begraven op de Gemenebest-begraafplaatsen (Commonwealth War Graves) in België. Van die 737 liggen er 204 in Groot-Poperinge. Ook Mendinghem en Dozinghem bijvoorbeeld hebben heel wat piloten op de begraafplaats.
  • Analyse van de doodsoorzaak bij de 94 vliegeniers. Accident staat op de eerste plaats met 36 slachtoffers. Accidenten gebeuren meestal bij het opstijgen of landen (mechnisch defect) en ook wel in de lucht (botsing met een collega-vliegtuig of blijven haperen in de kabel van een luchtballen). Op tweede plaats: 32 slachtoffers in een luchtgevecht en 12 slachtoffers van vliegtuigcrash na treffer door luchtafweergeschut.
  • Mooie getuigenis van het leven op Abele vliegveld dankzij het dagboek van Frederick Johnstone (monteur bij het 6de Squadron RFC). Zijn kleinzoon Steve Buster Johnson heeft die notities vorig jaar gepubliceerd. Fred vertelt ook over zijn ontmoetingen in het dorp, met o.a. Julia Denecker, dochter van de smid en zijn connectie met de cafébazen (hij trad op als pianist in de gelagzalen, in ruil voor extra’s voor zijn squadron, zoals brood, wijn, een badbeurt in een privé huis).